Leswijzer 22.1 - Belijdenissen

Zingen: Psalm 35:9

Ik zal, in tegenwoordigheid
Van 't grote volk, Uw Majesteit
d' Erkent'nis van mijn hart bewijzen;
'k Zal U voor aller ogen prijzen.
Dat zij dan, die mij zonder reên
Vervolgen, om mijn tegenheên
Niet juichen, noch in hunnen waan,
Op mij hun schimpend' ogen slaan.

Psalmen
17:3; 25:2; 119:17

Liederen
Gele bundel: 30

Levensvragen

• Waarom hebben we die belijdenisgeschriften?
• Wie heeft er bedacht dat we uit de catechismus moeten preken?
• De catechismus is de Bijbel toch niet?!

Doelstellingen

1. Je weet wat een belijdenisgeschrift is.
2. Je weet waarom we belijdenisgeschriften hebben.
3. Je weet wat het gezag is van belijdenisgeschriften.

Hoofdlijnen

Levensvraag
Belijdenissen zijn toch mensenwerk...
Ik krijg soms een beetje de kriebels als er weer uit de catechismus wordt gepreekt. Dominees doen soms net alsof dat de Bijbel is. Van mij hoeft dat allemaal niet. De Bijbel is toch het belangrijkste? Die belijdenissen zijn door mensen opgesteld, dus waarom nemen ze in de kerk zo’n grote plaats in?

Bijbelgedeelte
Waarom hebben we belijdenisgeschriften?
In Jeruzalem wordt een vergadering (apostelconvent) gehouden omdat er verwarring ontstaan is: moeten heidenen ook besneden worden? Er wordt besloten dat dit niet hoeft. De uitkomst wordt opgeschreven in een brief en aan de gemeente in Antiochië overhandigd.

Geloofsleer
Belijdenissen zetten kaders en beschermen voor dwalingen.
Een belijdenisgeschrift is een belijdenis die op schrift is gesteld. Ze ontstaan vaak als reactie op dwalingen. Belijden is ten diepste God en Christus belijden. Belijden is ook na-zeggen, mee-zeggen en hetzelfde zeggen. Belijdenissen zijn een samenvatting van de leer; ontmaskeren dwaalleren, helpen bij het lezen van de Schrift, zorgen voor eenheid in de kerk en zijn een middel in het geloofsonderwijs.

Verbinden

Gespreksvragen

1. Wat zijn ‘belijdenisgeschriften’?
2. Waarom hebben we belijdenisgeschriften?
3. Welke belijdenisgeschriften hebben we?
4. Hoe zijn de belijdenisgeschriften sen ontstaan?
5. Welk gezag hebben de belijdenisgeschriften in vergelijking met de Bijbel?
6. Wat is het verschil tussen de Bijbel en de belijdenisgeschriften?
7. Waarom wordt er uit de catechismus gepreekt?
8. Welke rol spelen de belijdenisgeschriften in jouw leven?
9. Welke geloofsbelijdenissen uit de Bijbel ken je?

Stellingen

1. Geloofsbelijdenissen staan in theorie onder het gezag van de Bijbel, maar in de praktijk is dat niet zo.
2. We zouden best zonder de geloofsbelijdenissen kunnen.
3. Geloofsbelijdenissen moeten elke 10 jaar hertaald worden.
4. Wie geloofsbelijdenissen afschaft, haalt dwalingen binnen.
5. Geloofsbelijdenissen zijn mensenwerk.

Beeld
Bij dit thema gaan we het hebben over belijdenissen, of anders gezegd: geloofsbelijdenissen. Voordat we inhoudelijk op de stof ingaan, staan we eerst even stil bij het woord ‘geloofsbelijdenissen’. Beantwoord voor jezelf de vragen.

Vragen

1. Aan welk beeld moet je denken als het over geloofsbelijdenissen gaat?
2. Waarom aan dit beeld?

Gespreksvragen

1. Aan welk beeld moest jij denken? Waarom?
2. Wie had er iets heel anders?

Op de voorkant van de Leerwijzer (of op de openingsdia) zien we de thema-afbeelding: een hek.

Gespreksvragen
3. Waar moet je aan denken bij een hek?
4. Waarom zou dit beeld gekozen zijn?

Als het goed is kunnen jullie aan het eind van de les antwoord geven op deze vragen.

Gewaardeerde geloofsbelijdenissen
Deze verbinding kán samen met de gelijknamige verwerking worden gedaan.
Op Refoweb staat een vraag die nauw samenhangt met onze levensvraag. Lees samen de vraag.

Hoe moeten we tegen de Heidelbergse Catechismus en de geloofsbelijdenissen aankijken? In preken worden ze regelmatig aangehaald en uit de Catechismus wordt zelfs elke zondag gepreekt. Laatst hoorde ik een predikant zeggen dat de kern van de Bijbel in de geloofsbelijdenissen staat en dat die daarom erg belangrijk zijn. Hij zei dat sommige Bijbelteksten op verschillende manieren te interpreteren zijn. En dat als er in de geloofsbelijdenis niets staat over wat er op die tekst van toepassing is, dat we dan vrij zijn in hoe we die tekst uitleggen. Bijv. teksten in Jesaja, waar het niet helemaal duidelijk is of het echt of zinnebeeldig wordt bedoeld. Nu kan ik me daar best in vinden, maar ik vraag me af waar het vandaan komt dat er zoveel waarde wordt gehecht aan die geschriften achter in de Bijbel. Want deze zijn niet geschreven door God, maar door mensen, terwijl het in de Bijbel andersom is. Ik bedoel... staan daar dan geen menselijke interpretaties in?

Bespreek samen met degene die naast je zit de vragen.

1. In hoeverre herkennen jullie deze vragen?
2. Wat voor antwoord zouden jullie op deze vragen geven?
3. Welke vragen hebben jullie als het gaat over geloofsbelijdenissen?

Inventariseer de openstaande vragen. Als ze niet in deze les behandeld worden, probeer ze dan te verdelen over de andere lessen in dit thema.

Gespreksvragen

1. Wie herkent zich in deze vragensteller? Wie totaal niet?
2. Wat voor antwoord hebben jullie gegeven?
3. Welke vragen hebben jullie op voorhand al over dit thema?

(On)Bijbels?
De geloofsbelijdenissen hebben een bepaalde functie. Die functie gaan we samen proberen te ontdekken. Jullie krijgen straks allemaal een Bijbeltekst die je mag opzoeken. Vat kort samen wat daarin gezegd wordt en ga dan na of het ‘Bijbels’ is wat je zojuist hebt opgeschreven. Verdeel de Bijbelteksten over de catechisanten.

Bijbelteksten

1. Mattheüs 19:17
2. Johannes 14:28
3. Johannes 5:19
4. Kolossenzen 1:15
5. Markus 13:32

Gespreksvragen

1. Wie heeft nummer …? Wat maak je uit die tekst op?
2. Als we al deze dingen samenvatten: wat zou je dan kunnen denken?
3. Hoe moet je daarmee omgaan?

Lees samen een stukje uit de geloofsbelijdenis van Nicea.

Gespreksvraag
4. Kijk eens naar de thema-afbeelding. Wat voor functie zouden de geloofsbelijdenissen kunnen hebben?

Kennisquiz
Dit thema gaat over belijdenissen, over geloofsbelijdenissen. Om jullie kennis over dit thema te peilen, gaan we eerst een korte kennisquiz doen.

Meerkeuzevragen

1. Hoeveel belijdenisgeschriften hebben we?
   A. 4
   B. 5
   C. 6
2. Waar staat 3FvE voor?
   A. Drie Formulieren van Enigheid
   B. Drie Formulieren van Explicatie
   C. Drie Formulieren van Eeuwigheid
3. Waar staat HC voor?
   A. Heidelberger Catechismus
   B. Heidelbergse Catechismus
   C. Heidelberger Catechiseerboek
4. Waar staat NGB voor?
   A. Nederlandse Geloofsbelijdenis
   B. Nederlands Geloof Beleden
   C. Nederlandse Gereformeerde Belijdenis
5. Waar staat DL voor?
   A. Dordrechtse Leerregels
   B. Dordtse Leer
   C. Dordtse Leerregels
6. Welke hoort er niet tussen?
   A. HC
   B. Vraag en antwoord
   C. Hoofdstuk
7. Welke hoort bij de NGB?
   A. Paragraaf
   B. Artikel
   C. Vraag en antwoord
8. Wat betekent: DL II.2?
   A. Dordtse Leerregels, paragraaf 2, vraag 2.
   B. Dordtse Leerregels, hoofdstuk 2, paragraaf 2.
   C. Dordtse Leerregels, deel 2, onderdeel 2.
9. Uit welke belijdenis komt deze zin: ‘geboren, niet gemaakt’?
   A. Geloofsbelijdenis van Nicea-Constantinopel
   B. Geloofsbelijdenis van Athanasius
   C. Apostolische Geloofsbelijdenis
10. Uit hoeveel artikelen bestaat de Apostolische Geloofsbelijdenis?
    A. 8
    B. 12
    C. 16

Gespreksvragen

1. Wie had er één goed, wie twee, wie drie, wie …?
2. Wie heeft er zelf nog vragen over de belijdenisgeschriften?
3. Wat hopen jullie in dit thema te leren?

Brugzin
In de verbinding hebben we nagedacht over de geloofsbelijdenissen en de functie ervan. In het Bijbelgedeelte dat we gaan lezen, zie we ook de noodzaak van een ‘geloofsbelijdenis’. Wat is die noodzaak?

Voor de complete les- en leerwijzer verwijzen we u naar de producten.